Spółka osobowa prawa handlowego, nie jest osobą prawną, jednak dzięki nadaniu jej w art. 8 Kodeksu spółek handlowych zdolności prawnej, jest identyfikowana jako podmiot prawa. Oznacza to, że posiada ona określone prawa takie jak:
– może nabywać we własnym imieniu prawa, prawa rzeczowe oraz nieruchomości
– może zaciągać zobowiązania
– może pozywać i być pozywana.
Spółki handlowe, dzielą się na dwa rodzaje: spółki osobowe i kapitałowe. Spółki te różnią się od siebie zasadami funkcjonowania oraz celami, w jakich się je zawiązuje.
Założenie spółki osobowej
Założenie spółki osobowej to proces na który składa się kilka etapów. Przede wszystkim, wspólnicy muszą podpisać umowę w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Umowa może zawierać dodatkowe składniki, na których podstawie funkcjonowanie spółki może odbiegać od standardowego procesu. Muszą jednak wyrazić na to zgodę wszyscy założyciele, podczas spisywania umowy.
Następnie umowę należy przedłożyć w Krajowym Rejestrze Sądowym wraz z wnioskiem o wpisanie do KRS oraz załącznikami. Potwierdzone notarialnie wzory podpisów wszystkich wspólników zakładających spółkę to jeden z nich. Kancelarię Korabowicz tworzą osoby posiadające długoletnie doświadczenie w sporządzaniu umów dla spółek handlowych, między innymi osobistych. Spółki osobiste dzielą się na: jawne, partnerskie, komandytowe, komandytowo-akcyjne.
Każda z wymienionych spółek posiada własne, szczegółowe warunki założenia.
Spółka osobowa - obowiązki i uprawnienia
Spółki handlowe, dzielą się na osobowe i komandytowe, w zależności od celów i zasad ich prowadzenia. W spółkach osobowych, wszyscy wspólnicy deklarują odpowiedzialność finansową za spółkę. Oznacza to, że w przypadku gdy spółka popadnie w długi lub ma nieuregulowane płatności, każdy ze wspólników odpowiada prywatnym majątkiem za finanse spółki. W praktyce oznacza to, że wierzyciele mają prawo zająć własność wspólników, jeżeli fundusze spółki nie są w stanie pokryć należności.
Spółka, ma prawo otworzyć przedsiębiorstwo pod firmą. Należy jednak zaznaczyć, że firma będzie własnością Spółki osobowej, jako ułomnej osoby prawnej, a nie własnością wszystkich wspólników.
Spółka Jawna
Spółka jawna jest podstawowym typem spółki osobowej. Założenie spółki jawnej wymaga zawarcia umowy między wspólnikami, która zawierać powinna określone składniki:
- datę i miejsce zawarcia umowy
- nazwę firmy
- adres siedziby spółki
- wspólników, którzy tworzą spółkę
- wkłady wnoszone przez każdego wspólnika do spółki wraz z określeniem ich wartości
- zakres działalności firmy określony na podstawie PKD
- czas na jaki spółka zostaje założona.
Tworzenie spółki. Każdy ze wspólników musi wnieść do spółki wkład. Może to być: określona kwota pieniężna lub wkład niepieniężny (np. praca własna, nieruchomość). Wkłady wnoszone przez wszystkich wspólników są traktowane na równi, co w konsekwencji oznacza, że wspólnicy mają równe prawo do udziału w zyskach i stratach spółki. Jeżeli wkłady wnoszone do spółki są w formie innej niż finansowa, niezbędna jest obecność notariusza przy zawieraniu umowy, w celu sporządzenia przez niego właściwych aktów prawnych. Następnym krokiem jest złożenie zgłoszenia do urzędu skarbowego oraz założenie rachunku bankowego.
Wystąpienie ze spółki. Spółka może zostać zawarta na czas nieokreślony, lub określony. Jeżeli czas działania spółki nie został określony w umowie, każdy ze wspólników ma prawo wypowiedzieć umowę na 6 miesięcy przed końcem roku obrotowego. Wypowiedzenie skutkuje rozwiązaniem umowy, między spółką, a konkretnym wspólnikiem, który odzyskuję równowartość swojego udziału kapitałowego w spółce. Spółka osobowa pomiędzy pozostałymi wspólnikami trwa nadal i pozostaje bez zmian.
Spółka Partnerska
Spółka partnerska, jest to organizacja gospodarcza, mająca na celu umożliwienie wspólnego wykonywania jednego, bądź kilku tak zwanych wolnych zawodów, przez osoby wykonujące te zawody, w ramach przedsiębiorstwa. Spółka partnerska nie ma osobowości prawnej. Posiada za to zdolność prawną, dzięki czemu może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania we własnym imieniu. Ten rodzaj spółki nie wymaga posiadania kapitału zakładowego. W nazwie spółki mus musi być zawarte nazwisko jednego lub kilku partnerów.
Poszczególni partnerzy spółki partnerskiej, nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki, w kwestiach prawnych ani majątkowych. Jeżeli umowa nie określa inaczej, spółka partnerska może powołać instytucję zarządu i przekazać mu obowiązki kierowania spółką.
Umowa zawarcia spółki partnerskiej musi zawierać konkretne informacje:
- określać wolny zawód, który partnerzy wykonują w ramach spółki
- definiować przedmiot działalności spółki
- nazwę firmy
- adres siedziby spółki
- nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki
- nazwiska i imiona reprezentantów
- czas trwania spółki
- określenie wkładu wnoszonego przez każdego partnera
Jeżeli któryś z partnerów w trakcie trwania spółki utraci uprawnienia zawodowe, ma obowiązek zgłosić to zarządowi spółki oraz z końcem roku opuścić spółkę. Przyjęcie do spółki nowego partnera, wymaga przede wszystkich wykazania przez potencjalnego partnera odpowiednich kwalifikacji zawodowych. Warunkiem jest, że wszyscy partnerzy, musza wyrazić zgodę na przyjęcie do spółki nowego partnera.
Spółka Komandytowa
Spółka komandytowa zakładana jest w celu rozpoczęcia przedsiębiorstwa pod firmą. Charakterystyczną cechą wyróżniającą ten rodzaj spółki spośród innych spółek osobowych, jest zróżnicowanie obowiązków i uprawnień wspólników. W każdej spółce musi znaleźć się co najmniej jeden komplementariusz, czyli osoba, która w sposób nieograniczony odpowiada za zobowiązania spółki, m.in przed wierzycielami. Komplementariusz ma także obowiązek reprezentować spółkę.
Zawarcie umowy spółki zawsze musi odbywać się w obecności notariusza i potwierdzane jest sporządzeniem aktu prawnego. Kancelaria notarialna Korobowicz posiada doświadczenie w sporządzaniu aktów prawnych umów spółek komandytowych. Jesteśmy również w stanie pomóc Państwu z wszelkimi kwestiami prawnymi wiążącymi się z założeniem tego typu spółki.
Istotną kwestią jest nazwa spółki, jaka zostanie zawarta w umowie. Zasadą jest, że musi się w niej znaleźć nazwisko co najmniej jednego komplementariusza. Ujawnienie nazwiska (lub nazwy) wspólnika, poświadcza jego odpowiedzialność za zobowiązania spółki. W nazwie nie może zostać zawarte nazwisko (nazwa) żadnego komandytariusza spółki. Musi ona też zawierać określenie sp.k. – spółka komandytowa.
Niezbędne do zawarcia w umowie informacje to:
- nazwa firmy
- adres siedziby spółki
- czas trwania spółki o ile jest on określony
- przedmiot działania spółki
- określenie wkładów wnoszonych przez każdego ze wspólników
- sumę komandytową – czyli maksymalną kwotę odpowiedzialności finansowej komandytariusza za zobowiązania spółki
Wkłady wnoszone przez komplementariusza i komandytariusza, mogą być i najczęściej są, różnej wysokości. Zyski komandytariusza, jeżeli zapisy w umowie nie stanowią inaczej, są proporcjonalne do wniesionego przez niego wkładu. Nie posiada on jednak rzeczywistej odpowiedzialności w kwestii prowadzenia spółki ani finansowych zobowiązań za jej działania. Ten rodzaj spółki jest korzystny dla obu rodzajów wspólników, pozwala on łączyć się pod jedną firmą osobom, które posiadają kapitał do rozwoju działalności, z osobami dysponującymi wiedzą i kwalifikacjami w danej dziedzinie.
Spółka Komandytowo Akcyjna
Spółka Komandytowo Akcyjna nie posiada osobowości prawnej, ale została jej przyznana poprzez Kodeks spółek handlowych – zdolność prawna. Oznacza to, że spółka komandytowo akcyjna ma prawo we własnym imieniu zaciągać zobowiązania, nabywać prawa, a także posiada zdolność sądową. Tak jak w przypadku pozostałych spółek, zakłada się ją celem prowadzenia działalności przez kliku wspólników pod jedną firmą. Ten rodzaj spółki, musi zostać założony przez co najmniej dwóch wspólników – w obecności notariusza pod rygorem nieważności. Jeden z nich obejmuje status komandytariusza co oznacza, że deklaruje on nieograniczoną odpowiedzialność za spółkę i jej zobowiązania. Drugi – akcjonariusz – nie jest obarczony żadną odpowiedzialnością za zobowiązania spółki. Obie funkcje, może objąć dowolna ilość podmiotów, pod warunkiem, że są to: osoby prawne, osoby fizyczne lub jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej ale posiadające zdolność prawną. Minimalny kapitał zakładowy, jaki musi posiadać spółka w momencie jej zawiązania wynosi 50 000 złotych.
Aby zawrzeć spółkę, wspólnicy muszą spełnić odpowiednie warunki:
- Akt notarialny zawarcia spółki musi zostać sporządzony i podpisany w obecności notariusza. Jest on jednocześnie statutem spółki.
- Wszyscy akcjonariusze wniosą wkład własny
- Wszyscy komplementariusze wniosą wkład własny
- Objęcie przez akcjonariuszy odpowiedniej liczby akcji
- Wprowadzenie do spółki kapitału minimalnego w kwocie 50 000 tyś złotych
- Zarejestrowanie spółki w KRS
Spółkę można zarejestrować listownie, elektronicznie lub w sądzie. Zobacz jak zarejestrować spółkę w KRS - Następnie zarejestrować spółkę komandytowo akcyjną w Urzędzie Skarbowym
Uwaga: Numer NIP i REGON nadawane są „automatycznie”, przy rejestracji spółki w KRS.
Statut spółki komandytowo akcyjnej
Statut spółki, aby uzyskać ważność musi zostać podpisany przez wszystkich komplementariuszy. Również akcjonariusze obecni przy zawarciu statutu, mają prawo złożyć podpis, nie jest to jednak obowiązek. Statut musi zawierać:
- przedmiot działalności spółki
- siedzibę spółki i firmę
- czas na jaki zostaje zawiązana spółka
- wkład wnoszony do spółki przez każdego z komplementariuszy wraz z opisaniem jego wartości
- sposób zebrania i wysokość kapitału zakładowego
- liczbę i wartość nominalną akcji wraz ze wskazaniem rodzaju ( na okaziciela/imienne)
- określenie uprawnień związanych z posiadaniem akcji
- nazwy i adresy siedzib wszystkich komplementariuszy ( imiona i nazwiska lub nazwy firm)
- określenie powstania lub braku powstania rady nadzorczej i walnego zgromadzenia
Zyski w spółce komandytowo akcyjnej
Kapitał zakładowy spółki komandytowo-akcyjnej musi wynosić no najmniej 50 000 zł. Zysk poszczególnych wspólników zależny jest od ich udziałów i wartości wniesionych do spółki. W przypadku komplementariuszy wkład wnoszony do spółki nie musi być jedynie wkładem pieniężnym. Mogą to być nieruchomości, ruchomości, a także usługi, które zobowiązują się świadczyć dla firmy. Akcjonariusze nie mają prawa wnieść do spółki wkładu w postaci wykonywania usług. Jeżeli statut nie stanowi inaczej, zyski rozdzielane są proporcjonalnie. Nie jest to jednak zasada.
Spółka komandytowo akcyjna – wady i zalety
- Główną zaletą tej spółki jest brak opodatkowania zysków komplementariuszy
- Akcjonariusze mają prawo odroczyć opłacenie podatków
Jakie wady ma spółka komandytowo akcyjna?
- Wysokie koszty obsługi księgowej
- Wysoki wkład własny
- Trudność wejścia do obrotu publicznego
- Niska atrakcyjność inwestycyjna
Rozwiązanie spółki – Polega na zniesieniu zobowiązań wspólników w dążeniu do wspólnego prowadzenia przedsiębiorstwa. Następuje rozliczenie strat i zysków poniesionych przez spółkę komandytowo akcyjną i rozwiązanie współpracy.
